De vakantie is achter de rug, mijn zomerbaard geschoren, dus ik ben klaar voor de start van het nieuwe schooljaar. Mijn jongste dochter studeert aan de PABO. Nu begint ook voor haar het nieuwe jaar. Ze hoopte dat alles weer ‘normaal’ zou worden, maar dat is niet het geval. Zij baalt ervan dat ook dit studiejaar de lessen vanwege de Corona maatregelen grotendeels online zullen zijn. Gelukkig gaat haar stage op een basisschool wel gewoon door. Hierdoor is er tijdens haar opleiding nog enigszins sprake van fysiek contact en kan ze direct feedback krijgen, iets wat zij heel belangrijk vindt. Maar voor veel HBO studenten is het vinden van een stageplaats nu extra lastig.
Corona zet iedereen met beide voeten op de grond: het moet anders
Het schooljaar 20/21 zal de geschiedenisboeken ingaan als anders dan alle andere. Daar is iedereen zich van bewust. Desondanks blijft studeren aan een HBO-instelling aantrekkelijk. Ruim 169 duizend mensen hebben zich bij de voorinschrijving aangemeld voor een HBO-studie. Volgens de Vereniging Hogescholen is dat 4,3 procent meer dan bij de voorinschrijving een jaar geleden. In het hoger onderwijs komen er dus studenten bij terwijl er minder plekken zijn voor fysiek onderwijs.
Is dit een uitgelezen kans om slimmer en efficiënter onderwijs te geven? Jazeker! Onderwijsinstellingen kunnen nu in versnelde vorm stappen gaan maken naar de nieuwe realiteit waarin hybride werken en onderwijs de norm is. Het heeft zo zijn voordelen. Voor sommigen is de reistijd aanzienlijk afgenomen door thuiswerken en thuisonderwijs. Dat wordt als zeer prettig ervaren. Aan de andere kant heeft men ook behoefte aan fysiek contact, precies zoals mijn dochter aangaf. Studenten hebben behoefte aan contact met medestudenten en docenten. Onderwijzend personeel heeft op zijn beurt weer behoefte aan contact met studenten en collega’s. Hoe zorg je als hogeschool ervoor dat studenten en medewerkers een mooie balans ervaren tussen online werk en aanwezigheid op locatie? Je zult hiervoor rekening dienen te houden met de onderstaande zaken.
Digitale Didactiek
Allereerst dienen hogescholen helder te hebben in hoeverre hun docenten bedreven zijn in online lesgeven. Is de vorm waarin wordt lesgegeven en de didactische vaardigheid afgestemd op de nieuwe hybride situatie? Zo is digitale didactiek van de één op de andere dag een extra belangrijke competentie geworden en dat zal zo blijven. Als hogeschool is het dus verstandig coaching en training aan te bieden in digitale didactische vaardigheden, zodat docenten die kunnen aanscherpen. Belangrijk is ook om open te staan voor (online) feedback op de lessen door de studenten en het verzamelen en bespreken hiervan met collega’s. En hoe hou je oog voor het individu als je die alleen via het scherm kunt volgen?
Spreiding van groepen studenten
Ten tweede is spreiding noodzakelijk. Wil je zowel online als fysiek onderwijs geven dan zal er strak gepland moeten worden welke groepen wanneer aanwezig zijn op welke locatie. En in welke verhouding lesgeven op locatie en online lesgeven wordt toegepast. Ook de lestijden zijn onderwerp van gesprek. Langere lessen geven minder loop tussendoor en het inzetten van avond- of weekendlessen geeft de planners meer ruimte.
Hetzelfde geldt voor practica, toetsen en examens. Is het gewenst dat deze ook online worden afgenomen? Dan is het belangrijk om goed na te denken over hoe deze zullen plaatsvinden zodat het fraudebestendig is en voldoet aan de privacywetgeving. Kies je voor fysieke lessen of examens, dan zullen door de anderhalve meter samenleving meerdere groepen studenten verspreid moeten worden over meerdere lokalen. Wellicht kunnen de vergaderzaaltjes worden ingezet als lesruimte. Misschien moet wel uitgeweken worden naar externe locaties, zodat practicum- of studiegroepjes daar decentraal gebruik van kunnen maken om zo toch fysiek samen te komen, om zo de (campus)drukte te vermijden. In de Volkskrant van 31 augustus las ik dat er zelfs lessen in de openlucht worden verzorgd; creativiteit en flexibiliteit alom.
Dit is dé uitgelezen kans
Al deze nieuwe ontwikkelingen zijn een uitgelezen kans om nog beter onderwijs te geven. Tegelijkertijd leggen ze ook extra druk op de planning en logistiek om de nieuwe manier van onderwijs geven in goede banen te leiden. Darwin IT schreef eerder een blog over het belang van selfservice voor hogescholen, waarbij de dienstverlening aan studenten en medewerkers wordt gemoderniseerd. Hierbij kan je natuurlijk niet om nieuwe technologie heen. Hoe speel jij in op deze veranderingen? Onderzoek nu welke tools geschikt zijn om de dienstverlening in een nieuw jasje te steken en bijbehorende administratieve processen in goede banen te leiden. Het zal de investering meer dan waard zijn!
Wil je meer weten over hoe Darwin IT jouw onderwijsinstelling kan ondersteunen met tools op maat? Neem contact met ons op voor het maken van een vrijblijvende afspraak.
